Heiður Berglind

Siglir á móti straumnum

Heiður Berglind Þorsteinsdóttir er þrítugur vélstjóri á varðskipinu Þór en samhliða starfi sínu stundar hún einnig nám í skipsstjórn af kappi. Heiður rekur áhuga sinn á vélum niður að blautu barnsbeini og segir starfið á sjó vera gefandi starf sem býður upp á marga möguleika.

Sjómannadeginum er fagnað hátíðlega í júní ár hvert. Í ár fögnum við deginum með því að veita innsýn inn í líf Heiðar, sem segir okkur frá því hvernig lífið á sjónum kom henni skemmtilega á óvart.

„Ég hef alltaf haft rosalegan áhuga á vélum og vélabúnaði og hvernig hlutir virka en ég vissi ekki alveg hvað það væri sem væri hægt að gera út frá því. Um leið og ég fór að fara út á sjó þá fann ég að þetta var það sem ég átti að vera að gera.“

Heiður hóf fyrst störf á línuskipum þegar hún byrjaði að læra vélstjórn þá 21 árs gömul. Fyrir þann tíma hafði hún ekki ímyndað sér að lífið myndi taka þá stefnu að nokkrum árum síðar væri hún í fullu starfi úti á sjó.  Heiður er þó ánægð með valið og segir námið og starfið vera fjölbreytt, sem er einmitt það sem hrífur hana mest við vélstjórnina.

„Ég elska að prófa nýja hluti, mér finnst það alveg rosalega skemmtilegt og það er einmitt eitt af því sem er kostur við gæsluna – það er alltaf eitthvað hægt að bæta við sig, prófa eitthvað nýtt og mikið af möguleikum í boði.“

Margt hefur breyst frá því að Heiður hóf störf sín á línuskipi úti á sjó. Í þá daga var ekkert síma- né netsamband og túrarnir vörðu í eina viku og aldrei ein með klefa. Áður en hún hóf störf sín þekkti hún enga konu sem starfaði sem vélstjóri en í dag hefur hún kynnst alls konar konum sem hún hefði ólíklega kynnst ef starfsferillinn hefði farið í aðra átt. Heiður nýtur sín vel í starfi og hvetur konur að sækja um störf á sjó. Í dag á varðskipinu Þór kemst hún í síma- og netsamband af og til en segir að þess á milli sé nóg annað um að vera.

„Það að vinna á sjó er ótrúlega gefandi. Mér líður rosalega vel að vera um borð. Það er alltaf eitthvað fólk og maður eignast góða vini. Besta tilfinning við þetta er að fara út á dekk og  horfa í kringum sig og það er ekkert nema sjór, þar finn ég svo mikið frelsi.“

„Ég hafði aldrei heyrt af þessu námi eða starfi áður en ég fór að læra þetta og vinna við þetta. Um leið og ég fór á sjó þá fann ég að þetta væri  það sem ég ætti að vera að gera.“

Hún segir að viðhorfið til hennar, sem kona á sjó hafi einnig breyst til hins betra.

„Þegar ég byrjaði fyrst að sigla fékk ég alveg að heyra það að konur ættu ekki heima úti á sjó. En það var alveg fljótt að breytast. Maður finnur að sumir eru ekki alveg tilbúnir að taka því en síðan breytist það bara.“

Dagur í lífi vélstjóra er aldrei eins en meðal þeirra verkefna sem Heiður fæst við er rafmagnsvinna, almennt viðhald, smíðavinna ásamt því að sjá um að öllum vélbúnaði sé sinnt eins og skylt er. „Við smíðum líka alls konar hluti sem vantar, ef það kemur bilun eða hvað sem er þá er bara hringt í okkur. Vélstjórn er rosalega fjölbreytt og það er það sem ég elska við starfið.“

Þegar Heiður hóf störf hjá Landhelgisgæslunni ætlaði hún að prófa einn túr en hefur nú verið þar að störfum í rúmlega þrjú ár. Eftir vakt fer Heiður yfirleitt í ræktina og stundar nám en áhöfninni er einnig boðið upp á alls konar kennslu, námskeið, bíókvöld og aðrar skemmtilegar uppákomur. Ef meðlimur í áhöfninni á afmæli á miðjum túr er kaka með kaffinu og sungið hástöfum fyrir afmælisbarnið.

„Mín stærsta fyrirmynd er amma mín. Hún vann sem bóndi og kennari og ég var rosalega mikið hjá henni sem krakki. Hún er svona manneskja sem lætur engan stoppa sig og gerir bara nákvæmlega það sem hún vill gera.“

Um borð í Þór er góð vinnuaðstaða með stóru suðuverkstæði, ásamt góðu verkstæði með stórum rennibekk og mikið af verkfærum, þar sem hægt er að smíða og gera við þá hluti sem koma upp hverju sinni.

Hver túr er þrjár vikur og á móti fær áhöfnin þrjár vikur í frí. Á milli túra stundar Heiður námið af kappi, fer til útlanda og öðrum stundum vinnur hún í skipinu á landi þegar þess þarf.

„Þetta er miklu skemmtilegra en maður heldur. Eini gallinn er að maður missir stundum af fjölskylduafmælum.“

Á sunnudögum eru hátíðisdagar þar sem stýrimenn og hásetar sitja prúðbúnir í hvítri skyrtu og með bindi á vakt og aðrir skipsmenn mæta eins til fara í kvöldmat og segir Heiður þetta vera eina stærstu hefðina sem hefur haldist, umhverfið á sjó breytist hægt og haldið sé í gamlar hefðir. Sunnudagar eru einnig frídagar og nýtir Heiður oft dagana í að smíða,læra eða fara í ræktina.

Aðra daga er gætt vel að því að skipsmenn séu í réttum einkennisklæðnaði svo auðvelt sé að sjá hvaða starfi þeir gegna um borð og fylgir það sömu reglum og í öðrum herskipum sem Þór og Freyja vinnur náið með. 

Á hennar yngri árum var Heiður send í sveit þar sem hún lýsir því að áhuginn á vélum og vélabúnaði hafi kviknað og segir skemmtilega frá því hvernig amma hennar kenndi henni að standa með sjálfri sér:

„Mín stærsta fyrirmynd er  amma mín. Hún vann sem bóndi og kennari og ég var rosalega mikið hjá henni sem krakki. Hún er svona manneskja sem lætur engan stoppa sig og gerir bara nákvæmlega það sem hún vill gera.“

Lífið á sjónum fer Heiði vel. Heiður sér fyrir sér að hún verði enn þá á sjó eftir 10 ár, búin með stýrimanninn og veltir fyrir sér hvort hún verði á vélinni eða uppi í brúnni, en er samt opin fyrir öllum þeim tækifærum sem geta boðist henni.

„Það að vinna á sjó er ótrúlega gefandi. Mér líður rosalega vel að vera um borð. Það er alltaf eitthvað fólk og maður eignast góða vini. Besta tilfinning við þetta er að fara út á dekk og  horfa í kringum sig og það er ekkert nema sjór, þar finn ég svo mikið frelsi.“